Δελτίο θυέλλης για την παγκόσμια οικονομία – Πώς ξεκινά η επόμενη κρίση

«Έκτακτα καιρικά φαινόμενα» απειλούν με  πλήρη καταιγίδα την παγκόσμια οικονομία. Και όσοι -ηγέτες κρατών, βιομήχανοι ακόμη και πολίτες- υποτιμούν τον χείμαρρο της κλιματικής αλλαγής, θα πρέπει να το σκεφτούν διπλά. Βατήρας μιας νέας οικονομικής αναταραχής, η αγορά ακινήτων. Από τις βασικές αιτίες, της χρεοκοπίας της Lehman Brothers, στις 15 Σεπτεμβρίου του 2008, και της επακόλουθης,  μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης μετά την Μεγάλη Ύφεση

Τους τελευταίους μήνες, οι προειδοποιήσεις γίνονται όλο και πιο έντονες. Οι φόβοι ότι οι αγορές ακινήτων θα μπορούσαν να κλονιστούν εκ νέου, εντείνονται.

Αυτή τη φορά, όχι από επικίνδυνες πρακτικές δανειοδότησης, αλλά από τον αυξημένο αριθμό καταστροφών που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, που ασκούν πίεση στις ασφαλιστικές εταιρείες και σε άλλα κρίσιμα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Δυσμενής πρόβλεψη

«Η αξία των ακινήτων θα μειωθεί τελικά -όπως και το 2008- προκαλώντας κατάρρευση του πλούτου των νοικοκυριών», ανέφερε η έκθεση Next to Fall, που επικαλούνται οι Financial Times, η οποία δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο του 2024 από την Επιτροπή Προϋπολογισμού της Γερουσίας των ΗΠΑ, υπό την προεδρία των Δημοκρατικών, με θέμα την κλιματική αλλαγή και τα ασφαλιστήρια.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν ένα συστημικό σοκ στην οικονομία παρόμοιο με τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 — αν όχι μεγαλύτερο».

 Απροθυμία των ασφαλιστικών εταιρειών – Ακριβότερα ασφάλιστρα

Τον Ιανουάριο, το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο συστάθηκε για να παρακολουθεί το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα μετά την κρίση του 2008, δήλωσε ότι η ασφάλιση γίνεται όλο και πιο δαπανηρή και περιορισμένη σε περιοχές που είναι επιρρεπείς σε καταστροφές και ότι οι «κλιματικές αναταράξεις» θα μπορούσαν να προκαλέσουν ευρύτερες αναταραχές στην αγορά.

Λιγότερα στεγαστικά δάνεια

Στις αρχές Φεβρουαρίου, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, προειδοποίησε ότι η Fed παρατηρεί ότι τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες αποσύρονται από επικίνδυνες περιοχές. «Αν κάνουμε προβολή σε 10 ή 15 χρόνια μπροστά, θα υπάρχουν περιοχές της χώρας όπου δεν θα μπορείς να πάρεις στεγαστικό δάνειο., δήλωσε στο Κογκρέσο. «Δεν ξέρω αν αυτό αποτελεί πρόβλημα χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, αλλά σίγουρα θα έχει σημαντικές οικονομικές συνέπειες».

Γουόρεν Μπάφετ: Κάποια μέρα, θα συμβεί μια πραγματικά τρομακτική ασφαλιστική καταστροφή

Λιγότερο από δύο εβδομάδες αργότερα, ο Γουόρεν Μπάφετ ενημέρωσε τους μετόχους του ομίλου Berkshire Hathaway, ο οποίος διαθέτει μια σειρά ασφαλιστικών εταιρειών, ότι οι τιμές των ασφαλειών ακινήτων είχαν αυξηθεί λόγω της σημαντικής αύξησης των ζημιών από βίαιες καταιγίδες. «Η κλιματική αλλαγή μάλλον ανακοίνωσε την άφιξή της», δήλωσε.

«Κάποια μέρα, οποιαδήποτε μέρα, θα συμβεί μια πραγματικά τρομακτική ασφαλιστική καταστροφή — και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα συμβεί μόνο μία φορά».

Κίνδυνος που απειλεί τα ίδια τα θεμέλια του χρηματοπιστωτικού τομέα

Στη συνέχεια, καθώς η Ευρώπη βίωνε τον θερμότερο Μάρτιο που έχει καταγραφεί ποτέ, ο Γκούντερ Τάλινγκερ, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του γερμανικού ασφαλιστικού κολοσσού Allianz, προειδοποίησε ότι οι παγκόσμιες θερμοκρασίες προσεγγίζουν με ταχείς ρυθμούς επίπεδα στα οποία οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν θα μπορούν πλέον να λειτουργήσουν, δημιουργώντας «ένα συστημικό κίνδυνο που απειλεί τα ίδια τα θεμέλια του χρηματοπιστωτικού τομέα».

«Εάν δεν υπάρχει πλέον ασφάλιση, δεν θα είναι διαθέσιμες ούτε άλλες χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες», έγραψε σε μια ανάρτηση στο LinkedIn που έγινε πρωτοσέλιδο.

«Η οικονομική αξία ολόκληρων περιοχών — παράκτιων, άνυδρων, επιρρεπών σε πυρκαγιές — θα αρχίσει να εξανεμίζεται πρόσθεσε. «Οι αγορές θα προσαρμόσουν τις τιμές τους, γρήγορα και βίαια».

Το σενάριο καταστροφής

Δεν υπάρχει ένα ενιαίο σενάριο για το πώς ακριβώς τα ασφάλιστρα ακινήτων θα οδηγήσουν σε οικονομική αναταραχή λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Ωστόσο, υπάρχει ένα σενάριο που προέκυψε από συζητήσεις με περισσότερους από 20 επενδυτές, οικονομικούς αναλυτές, εμπειρογνώμονες σε θέματα σχεδιασμού πολιτικής, στελέχη ασφαλιστικών εταιρειών, επιστήμονες και ερευνητές. Ξεκινά με τον αριθμό των ασφαλιστικών εταιρειών που αποσύρονται από τις πολιτείες των ΗΠΑ , και όχι μόνο από αυτές που είναι επιρρεπείς σε καταστροφές, όπως η Καλιφόρνια.

Σε ολόκληρη τη χώρα, οι ιδιοκτήτες ακινήτων αντιμετωπίζουν ραγδαία αύξηση των ασφαλίστρων ή αδυναμία ανανέωσης της κάλυψής τους, καθώς οι ασφαλιστικές εταιρείες πλήττονται από μια ανελέητη έξαρση πυρκαγιών, καταιγίδων και τυφώνων.

Οι κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομική στενότητα προσπαθούν να καλύψουν τα κενά με περισσότερα ασφαλιστικά προγράμματα τελευταίας λύσης. Ωστόσο, αυτά τα προγράμματα συνήθως κοστίζουν περισσότερο και καλύπτουν λιγότερα, δημιουργώντας μια νέα, αποκαρδιωτική πραγματικότητα για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων.

Η αξία των σπιτιών, που είχε αρχίσει να αυξάνεται σταθερά όλα αυτά τα χρόνια, αρχίζει να μειώνεται.

Φαύλος κύκλος με τις τράπεζες

Η κρίση εξαπλώνεται καθώς για να πάρει κανείς στεγαστικό δάνειο χρειάζεται ασφάλιση, οπότε καθώς μειώνεται η κάλυψη των ακινήτων, συρρικνώνεται και η παρουσία των τραπεζών.  Ορισμένοι δανειστές εγκαταλείπουν εντελώς τον τομέα των στεγαστικών δανείων. Μερικοί αρχίζουν να αναφέρουν μεγάλες ζημίες.

Παγκόσμια εξάπλωση του φαινομένου

Και οι ΗΠΑ δεν είναι οι μόνες 

Οι κλιματικές αναταραχές εντείνονται στο εξωτερικό, κλονίζοντας τις ασφαλιστικές εταιρείες, τις τράπεζες και τις αγορές ακινήτων από τη νότια Αυστραλία έως τη βόρεια Ιταλία.

Σε όλες τις πόλεις, οι άνθρωποι διαπιστώνουν ότι ζουν σε σπίτια που αξίζουν λιγότερο από ό,τι είχαν πληρώσει για αυτά. Κάθε μηνιαία δόση υποθήκης μοιάζει με χαμένο χρήμα.

Σε μια ανησυχητική αναφορά στις προηγούμενες χρηματοπιστωτικές αναταραχές, οι αθετήσεις υποθηκών αρχίζουν να αυξάνονται, μαζί με τις κατασχέσεις και τις καθυστερήσεις στην αποπληρωμή πιστωτικών καρτών. Αλλά αυτή τη φορά είναι διαφορετικά.

Σε αντίθεση με άλλες χρηματοπιστωτικές καταστροφές, η υποκείμενη αιτία αυτής δεν είναι χρηματοπιστωτική, αλλά φυσική. Και δεν είναι σαφές πώς θα τελειώσει.

naftemporiki.gr