ΗΠΑ-Ισραήλ-Ιράν: Τι έρχεται μετά το «Σφυρί του Μεσονυχτίου»;

Η διεθνής κοινότητα εμφανίζεται να μιλά για αποκλιμάκωση, ωστόσο τα γεγονότα δείχνουν πως οι περισσότερες πλευρές προετοιμάζονται για το ακριβώς αντίθετο. Η δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ με την οποία δεν αποκλείει το ενδεχόμενο αλλαγής καθεστώτος στο Ιράν, σε συνδυασμό με την αυξημένη ένταση στα Στενά του Ορμούζ και την παθητική στάση της Γερμανίας, ενισχύουν το κλίμα ανησυχίας.

Η αστάθεια της επόμενης ημέρας δεν περιορίζεται μόνο στις αγορές, μετά τη συμβολική απόφαση της ιρανικής Βουλής να προτείνει το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ –μια απόφαση που θα πρέπει να επικυρωθεί από το Ανώτατο Συμβούλιο Ασφαλείας του Ιράν. Πολιτικοί αναλυτές, ΜΜΕ και ευρύτερες κοινωνίες διερωτώνται για το πώς θα διαμορφωθούν οι επόμενες κινήσεις των βασικών πρωταγωνιστών. Η ανάμειξη των ΗΠΑ μετέτρεψε την κρίση από τριγωνική σε δυνητικά παγκόσμια υπόθεση, καθώς διαφαίνεται από τη διπλωματική κινητικότητα Ιράν-Ρωσίας και τις πιέσεις των ΗΠΑ προς την Κίνα να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο.

Εντείνονται οι διεθνείς ανησυχίες

Η έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν έφερε ουσιαστικά αποτελέσματα, παρά μόνο την έκδηλη ανησυχία του γενικού γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες για τον κίνδυνο "παγκόσμιας ανάφλεξης" και την έκκληση σε "αυτοσυγκράτηση και διάλογο". Παράλληλα, η αντιπαράθεση ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν συνεχίζεται με κλιμακούμενες επιθέσεις και ανταλλαγές απειλών. Ο Βενιαμίν Νετανιάχου ανέφερε πως το Ισραήλ "δεν επιθυμεί πόλεμο φθοράς", όμως η στάση των ΗΠΑ παραμένει καθοριστική για την πορεία της κρίσης. Από την πλευρά του Ιράν, οι ρητορικές περί εκδίκησης κατά ΗΠΑ και Ισραήλ εντείνονται.

Οι αμερικανικές αποφάσεις και το ενδεχόμενο «αλλαγής καθεστώτος»

Ο Ντόναλντ Τραμπ συγκάλεσε συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ, ώστε να αποτιμηθούν τα αποτελέσματα των πρόσφατων πληγμάτων στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν – με δορυφορικές λήψεις να επιβεβαιώνουν εκτεταμένες ζημιές στο Φορντό, αν και παραμένει ασαφές τι συνέβη στα υπόγεια επίπεδα των εγκαταστάσεων. Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος, με πρόσφατες δηλώσεις του, δεν απέκλεισε "αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη" αναφέροντας χαρακτηριστικά πως "αν το υπάρχον καθεστώς δεν μπορεί να κάνει το Ιράν μεγάλο και πάλι, ίσως βρεθεί κάποιος άλλος".

Σημαντικοί αναλυτές και διεθνολόγοι προειδοποιούν ωστόσο πως τέτοια σενάρια παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και είναι εκτός από παράνομα και επικίνδυνα, όπως αποδεικνύει η ιστορική αποτυχία παρόμοιων προσπαθειών στο παρελθόν.

Η επιστροφή των συζητήσεων για τον Σάχη

Στον δημόσιο λόγο επανέρχεται, υποβοηθούμενη από συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης, η προοπτική αναβίωσης του ρόλου του γιου του πρώην Σάχη, Ρέζα Παχλαβί. Ο τελευταίος, αν και με περιορισμένη απήχηση εντός της χώρας, πραγματοποιεί δημόσιες παρεμβάσεις και εκκλήσεις για κινητοποίηση των Ιρανών. Διατηρεί στενές σχέσεις με τον Βενιαμίν Νετανιάχου και το Ισραήλ, όμως μένει να φανεί αν η εικόνα του μπορεί να ενισχυθεί μέσω στοχευμένης προβολής και χειρισμού της επικαιρότητας.

Η αμήχανη στάση της Γερμανίας

Έντονη εντύπωση προκάλεσε στη Γερμανία η ομολογία του υπουργού Εξωτερικών, Γιόχαν Βάντεφουλ, ότι δεν ανέμενε τόσο άμεση δράση των ΗΠΑ κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Το Βερολίνο δεν είχε προειδοποιηθεί εκ των προτέρων από την Ουάσινγκτον για την επιχείρηση "Σφυρί του Μεσονυχτίου", προκαλώντας ερωτήματα για τον πραγματικό ρόλο της χώρας στην κρίση. Η κυβέρνηση επιδιώκει να διατηρήσει αποστάσεις, ενώ ακόμη δεν έχει λάβει τελική θέση ως προς τη νομιμότητα των στρατιωτικών ενεργειών των ΗΠΑ – γεγονός που εκλαμβάνεται και ως προσπάθεια απεμπλοκής από οποιαδήποτε ευθύνη.

Σύμφωνα με νομικούς ειδικούς, το δόγμα της "αυτοάμυνας" δύσκολα βρίσκει νομική βάση στην παρούσα συγκυρία, ενώ και οι πολιτικές διαστάσεις της υπόθεσης αποδεικνύονται περίπλοκες. Η μη εναρμόνιση μεταξύ του καγκελάριου Μερτς και του υπουργού Εξωτερικών ως προς την αντιμετώπιση της κρίσης σχολιάζεται έντονα εντός και εκτός κυβέρνησης, με ενδεικτικές τις διαφοροποιήσεις στις δημόσιες τοποθετήσεις τους μετά το αμερικανικό χτύπημα.

Πηγές: ARD, RND, NTV

Πηγή: Deutsche Welle

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.