Μη μου το λες!

Κάτι Ισπανοί ήταν. Και πήγαν, λέει, να κάνουν τέχνη. Στη Σαλονίκη! Βέβαια, μια σύνδεση η Ισπανία με τη Σαλονίκη την έχει, καθώς σεφαραδίτες ήταν οι περισσότεροι Εβραίοι που ζούσαν στην πόλη, μέχρι που τους κάψανε τα σπίτια, μετά τους κάψανε και τους ίδιους, τους έκλεψαν και τις περιουσίες και παίρνουμε, σαν πάμε βίζιτα στη συμπρωτεύουσα, τσουρέκια από ανθρώπους που αυτές τις περιουσίες κλέψανε και τα χωνεύουμε κι ας είν' κατεψυγμένα και με ιστορία αχώνευτη και όλα καλά - Παρασκευούλα! Τώρα δεν ξέρω αν είναι Εβραίοι σεφαραδίτες αυτοί που 'ρθαν, Ισπανοί ήταν σίγουρα πάντως. Δύο, με έδρα τη Βαρκελώνη: η Τάνια και ο Πάμπλο. Και φτιάξαν ένα καλλιτεχνικό σχήμα, που λέει πως έχει στόχο να «κατανοήσει τις συνδέσεις ανάμεσα στον ορθολογισμό και στις έννοιες των πραγμάτων, όπως αυτές καθορίζονται από τη γλώσσα, τις αφηρημένες έννοιες, το φαντασιακό και το συμβολικό, σε σχέση με την εικόνα».

Αλήθεια, τώρα; Εμείς δεν θυμόμαστε τι φάγαμε χθες, δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει (ή μάλλον ξέρουμε και θέμε να το ξεχάσουμε) κι αυτοί προσπαθούν να κατανοήσουν τις συνδέσεις ανάμεσα στον ορθολογισμό και τις έννοιες των πραγμάτων, μαζί με τις ανεπαίσθητες υποσχέσεις της υποδόριας ουσίας της ύπαρξης σε σχέση με το εικαστικό αποτύπωμα του είναι μου, που κάθε πρωί το ψάχνω και δεν είναι ποτέ εκεί που τ' άφησα! Μη μου τα λες αυτά, Βιργινίτσα μου, σε παρακαλώ δηλαδή.

Πάντως οι τύποι έστησαν το κοινό εκεί στο πάρκο, μπροστά στο Βασιλικό Θέατρο, το κάθισαν στα γρασίδια που δεν κάνει να πατάμε, κι άρχισαν: «Εδώ που κάθεσαι τώρα, γύρω σου είναι μυρμήγκια που έχουν φάει τις σάρκες των πεθαμένων προγόνων σου, κι ας μην τα βλέπεις. Εδώ που κάθεσαι, υπάρχουν αράχνες που κάνουν έρωτα και τις ενοχλείς, φουλ τις ενοχλείς κι ας μην τις βλέπεις. Ο ήλιος είναι μια τεράστια πύρινη σφαίρα που αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και βιώνει συνέχεια αντιδράσεις και ας μην τις βλέπεις εσύ, που καθόλου δεν αντιδράς...». Κι όλο κάτι τέτοια λέγανε και για τον πολιτισμό μας (που είναι απολίτιστος) και για το περιβάλλον μας (που είναι αφύσικο). Τα απίστευτα αυτά τυπάκια, άλλοτε με γέλιο, άλλοτε με ιλαρο-αυστηρότητα, περιέγραψαν την τραγική (και μη αντιστρέψιμη ως φαίνεται) πορεία που πήρε ο δυτικός πολιτισμός σαν του 'ρθε και το 'πε.

Οτι το 'πε, το 'πε! Ηθελε, σου λέει, να θεμελιώσει την έννοια της επιστήμης ώστε να βγει η Ευρώπη από τον πνευματικό μεσαίωνα. «Η γνώση είναι δύναμη», είπε ο Φράνσις Μπέικον κι από τον 17ο αιώνα που το 'πε, ήρθαμε κι απογίναμε: γιατί εννοούσε πως η ανθρώπινη γνώση είναι δύναμη πάνω στη Φύση και την κοινωνία. Και μετά ήρθαν οι άριστοι αυθέντες, κατσικώθηκαν στη ρήση του Μπέικον (όνομα για όνομα όμως!) και μας πρόκοψαν... Μην τα πολυλογώ κι άλλο, αυτά έλεγαν οι Ισπανοί καλλιτέχνες, ομορφαίνοντας την ασχήμια με την οποία καταπιάστηκαν. Τη δική μας, δηλαδή.

Την ίδια μέρα, προχθές, πάνω στα χώματα ζωής και δράσης πολύ συγκεκριμένης, όπου κανένα γρασίδι δεν φυτρώνει, κάθισε και ο Γιώργος Κιμούλης. Απέναντί του η Αθηναΐς Νέγκα, να προλάβει να του πάρει την πρώτη του τηλεοπτική συνέντευξη μετά... αλήθεια, θυμόμαστε μετά από τι; «Συνήθως πιστεύω ότι στην καριέρα του ηθοποιού υπάρχουν τρία ισοζυγή στοιχεία: ταλέντο, τύχη και αντοχή στη χυδαιότητα των άλλων», είπε ο «καριέρα ηθοποιού». Για τη χυδαιότητα των άλλων... μάλιστα.

Και αυτή είναι η διαφορά. Ανάμεσα σε κάποιους και σε κάποιους άλλους. Τρίτος δρόμος δεν υπάρχει.