Ποιος θα διαδεχθεί τον Αλί Χαμενεΐ αν το Ισραήλ τον σκοτώσει: Οι 4 επικρατέστεροι διάδοχοι

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, που βρίσκεται στην εξουσία από το 1989, δήλωσε πως η Τεχεράνη δεν θα δείξει κανένα έλεος αν το Ισραήλ προχωρήσει στις απειλές του. Όμως, αν αυτές οι απειλές γίνουν πράξη, το ερώτημα είναι: ποιος θα τον διαδεχτεί;

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου προχώρησε σε μια ανοιχτή απειλή δολοφονίας κατά του 86χρονου Αλί Χαμενεΐ, υπονοώντας πως ο θάνατός του θα μπορούσε να σημάνει και το τέλος των χρόνιων εντάσεων μεταξύ Ιράν – Ισραήλ.

Ανάλογη προειδοποίηση εξέδωσε και ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Ισραέλ Κατζ, ο οποίος παρομοίασε τον Χαμενεΐ με τον Σαντάμ Χουσεΐν, αφήνοντας να εννοηθεί πως μπορεί να έχει την ίδια κατάληξη.

Λίγες ώρες μετά την αποχώρησή του από τη Σύνοδο των G7, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προσέθεσε τις δικές του απειλές, λέγοντας πως οι ΗΠΑ «γνωρίζουν την ακριβή τοποθεσία του Χαμενεΐ και μπορούν να τον εξουδετερώσουν – απλώς δεν το κάνουν… προς το παρόν».

Από την πλευρά του ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του στην κρατική τηλεόραση, έκανε λόγο για ένα τεράστιο λάθος που διέπραξε το Ισραήλ, προειδοποιώντας, μάλιστα, πως θα τιμωρηθεί γι’ αυτό.

Ο Χαμενεΐ θέλησε με το διάγγελμά του να στείλει τρία ξεκάθαρα «μηνύματα» στην αμερικανική και στην ισραηλινή πλευρά, εκφράζοντας παράλληλα την αλληλεγγύη τους στο πολίτες του Ιράν «που υποφέρουν από τις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές και βομβαρδισμούς».

Αρχικά, ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν υπογράμμισε ότι το Ισραήλ εξαπέλυσε πρώτο τις επιθέσεις ενώ η Τεχεράνη συμμετείχε σε έμμεσες διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για το μέλλον του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, διευκρινίζοντας πως το Ιράν δεν είχε δείξει την πρόθεση για κάποια στρατιωτική δράση εις βάρος του Ισραήλ, επιρρίπτοντας έτσι την ευθύνη στην ισραηλινή πλευρά για την έναρξη των εχθροπραξιών.

Έπειτα, ο ίδιος δήλωσε ότι «οι Αμερικανοί θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το Ιράν δεν πρόκειται να παραδοθεί και ότι οποιαδήποτε αμερικανική στρατιωτική επέμβαση θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά» ξεκαθαρίζοντας πως «η αμερικανική εμπλοκή είναι ένδειξη αδυναμίας του Ισραήλ».

Από την περασμένη Παρασκευή το Ισραήλ έχει εξουδετερώσει πολλους κορυφαίους στρατηγούς των Φρουρών της Επανάστασης – της ελίτ στρατιωτικής δύναμης του Ιράν – ανάμεσά τους ο επικεφαλής Χοσεΐν Σαλαμί, ο διοικητής της αεροδιαστημικής μονάδας και υπεύθυνος για το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων Αμίρ Αλί Χατζιζαντέχ, και ο υπερκατάσκοπος Μοχάμαντ Καζεμί.

Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ /Office of the Iranian Supreme Leader / WANA (West Asia News Agency) / Handout via REUTERS

Όλοι τους αποτελούσαν μέρος του στενού κύκλου των συμβούλων του Χαμενεΐ – έναν άτυπο πυρήνα από σκληροπυρηνικούς ιερωμένους, στρατιωτικούς και πολιτικούς συνεργάτες.

Ο 86χρονος Χαμενεΐ, κατέχει την απόλυτη εξουσία σε όλους τους τομείς – κυβέρνηση, στρατό, δικαστικό σύστημα, επιλέγοντας ή αποπέμποντας στρατηγούς και δικαστές, αλλά και επεμβαίνοντας στις λεπτομέρειες της κρατικής λειτουργίας.

Αν και το Ιράν έχει πρόεδρο, τον μεταρρυθμιστή Μασούντ Πεζεσκιάν – η εξουσία του είναι περιορισμένη και ασκείται υπό την εποπτεία του ανώτατου ηγέτη, δηλαδή του Αλί Χαμενεΐ.

Παρά το γεγονός ότι οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι διαχειρίζονται τις καθημερινές υποθέσεις, καμία σημαντική πολιτική απόφαση, ειδικά όσον αφορά τις ΗΠΑ, δεν προχωρά χωρίς την έγκριση του Χαμεινεΐ.

Οι ειδικοί εκτός Ιράν τον περιγράφουν ως έναν μυστικοπαθή ιδεολόγο, φοβισμένο από προδοσίες – φόβος που ενισχύθηκε από την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του το 1981, που τον άφησε παράλυτο στο δεξί του χέρι.

Η απειλή κατά της ζωής του ανώτατου ηγέτη του Ιράν εγείρει ζωτικά ερωτήματα για το μέλλον του Ιράν.

Ποιος θα μπορούσε να διαδεχτεί τον Χαμενεΐ στην κορυφή της ισλαμικής εξουσίας;

Οι επικρατέστεροι είναι:

Μοτζταμπά Χαμενεΐ

Δεύτερος γιος του Αλί Χαμενεΐ και ίσως ο πιο πιθανός διάδοχος του πατέρα του. Γεννημένος το 1969, έχει στενούς δεσμούς με τους Φρουρούς της Επανάστασης και τη θρησκευτική ελίτ του καθεστώτος. Αν και φέρει μεσαίο κληρικό αξίωμα, έχει μεγάλη επιρροή στις υποθέσεις του κράτους.

Ο γιος του Χαμενεΐ Μοτζταμπά Χαμενεΐ / Photo by: Saeid Zareian / picture-alliance /dpa / AP Images

Αλιρεζά Αραφί

Ένας από τους πιο έμπιστους συνεργάτες του Χαμενεΐ. Κατέχει υψηλόβαθμες θέσεις όπως: αντιπρόεδρος της Συνέλευσης των Ειδικών, μέλος του Συμβουλίου των Φρουρών και ιμάμης της Παρασκευής στην πόλη Κομ. Είναι βαθύς γνώστης της δομής εξουσίας του Ιράν.

Αλί Ασγκάρ Χετζαζί

Υπεύθυνος πολιτικής ασφάλειας του Χαμενεΐ. Καθοδηγεί τη διαχείριση πληροφοριών και διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη λήψη στρατηγικών και αμυντικών αποφάσεων.

Μοχάμαντ Γκολπαγκεγκανί

Επικεφαλής του γραφείου του Χαμενεΐ για δεκαετίες. Ένας από τους πιο έμπιστους συνεργάτες του, με βαθιά γνώση του κρατικού μηχανισμού του Ιράν.

Ο Μοχάμαντ Γκολπαγκεγκανί μιλάει στο τηλέφωνο / AP Photo / Vahid Salemi, File

Σύμφωνα με το ιρανικό Σύνταγμα, η αρμοδιότητα για την επιλογή νέου Ανώτατου Ηγέτη ανήκει στη Συνέλευση των Ειδικών. Πρόκειται για ένα σώμα 88 υψηλόβαθμων κληρικών που εκλέγονται κάθε οκτώ χρόνια. Η Συνέλευση μπορεί να επιλέξει είτε έναν νέο ηγέτη είτε ένα συλλογικό ηγετικό συμβούλιο.

Η πιθανή δολοφονία του Χαμενεΐ δεν θα σημάνει απλώς αλλαγή προσώπου, αλλά ενδεχομένως αναδιάταξη ολόκληρης της θεοκρατικής δομής του Ιράν. Για το Ισραήλ και τη Δύση, αυτό ίσως μοιάζει με ευκαιρία. Για το καθεστώς της Τεχεράνης, όμως, πρόκειται για υπαρξιακή απειλή.

Μέχρι στιγμής, ο Χαμενεΐ εμφανίζεται αποφασισμένος να μην υποχωρήσει.

Την Τετάρτη, δήλωσε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter): «Πρέπει να δώσουμε μια ισχυρή απάντηση στο τρομοκρατικό σιωνιστικό καθεστώς. Δεν θα δείξουμε κανένα έλεος στους σιωνιστές», έγραψε ο Χαμενεΐ στο X.

Όμως η σκιά της διαδοχής του πλανάται βαριά πάνω από την Ισλαμική Δημοκρατία και οι διάδοχοί του είναι σε επαγρύπνηση.